Ga naar hoofdinhoud

Warmtenetten nog te onaantrekkelijk

Warmtenetten zijn vaak de goedkoopste oplossing, alleen voelen bewoners dat niet direct in hun portemonnee. Hierdoor loopt het aantal aansluitingen op warmtenetten flink achter. Jan van Beuningen, waarnemend directeur Bouwen en Energie bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties noemt dit ‘zorgelijk’: “De belangrijkste vraag op dit moment is vooral: hoe zorgen we ervoor dat warmtenetten niet alleen voor het maatschappelijk belang de beste oplossing zijn. Maar ook voor bewoners de beste keuze zijn om in de toekomst een lage energierekening te houden?”

Koppeling gasprijzen

Dat de warmteprijs nu nog is gekoppeld aan de gasprijs, zorgt bij mensen voor het beeld dat een warmtenet niet per se de goedkoopste oplossing is. Van Beuningen: “In het begin van de energiecrisis was dat fijn. Toen de gasprijs hard steeg, hadden de mensen voordeel van hun warmtenet. Maar nu de gasprijs weer daalt, duurt het ongeveer een jaar voordat die warmteprijs ook gedaald is. Dat duurt natuurlijk veel te lang. De koppeling tussen de gas- en warmteprijs is echt achterhaald en moet aangepast worden.”

Aanvullend beleid nodig

Reinier Koppelaar, plaatsvervangend directeur Energiemarkt bij Economische Zaken en Klimaat (EZK) geeft toe dat de businesscase voor warmtenetten zich in een ‘uitdagende fase’ bevindt. “Het is een soort overgangssituatie, waarbij gemeentes aan de ene kant wachten op wetgeving die nodig is voor hun regierol en bevoegdheden. En aan de andere kant zijn de bewoners ongerust en uiten ze hun zorgen over de betaalbaarheid. Daarom werken we hard aan aanvullend beleid op het gebied van financiering voor bronnen, netten en inpandige aanpassingen, zodat de kosten van warmte naar beneden kunnen.”

Miljard euro extra

Koppelaar denkt dat er ruimer gesubsidieerd moet worden om meer mensen over de streep te trekken. “Socialiseer de kosten van een warmtenet op zo’n manier dat het aanbod voor de bewoner aantrekkelijk wordt. Veel wat we nu in gang hebben gezet qua ondersteuning draagt daaraan bij. Een oplossing is daarom het deels dekken van de aanlegkosten van een warmtenet. Voor deze zogeheten onrendabele top is een miljard euro extra via de Warmtenetten Investeringssubsidie (WIS) beschikbaar gesteld.”

Subsidies

Naast de WIS zijn nog meer subsidies voor de aanleg van warmtenetten, vertelt Koppelaar “Bewoners kunnen de investeringen die zij zelf in hun huis moeten doen, de zogenoemde inpandige kosten en aansluitkosten, vergoed krijgen met de Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE). Ten slotte is er specifiek voor de ontwikkeling van de bron voor het warmtenet ook subsidie beschikbaar als onderdeel van de Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE++).”

Duidelijkheid

Koppelaar vervolgt: “Wat we op dit moment nodig hebben om alles draaiende te houden, is een afgerond bouwwerk van wet- en regelgeving met bijbehorende financiële instrumenten. Waarbij gemeenten ondertussen het voorbereidend werk oppakken en onderzoeken welke buurten, wijken of dorpskernen komende 10 jaar aardgasvrij worden en of warmtenetten daarin de beste duurzame optie lijken. Dit kan vervolgens worden vastgelegd in een warmteprogramma. Hierdoor weten bewoners en de investerende partijen waar ze aan toe zijn. Dat geeft duidelijkheid en kunnen spijtvrije maatregelen worden uitgevoerd.”

Lees hier het hele dubbelinterview met Jan van Beuningen en Reinier Koppelaar.