Ga naar hoofdinhoud

CSRD: juist daar waar het knelt, is er werk aan de winkel

Kersten Techniek is volop aan de slag met de voorbereidingen van de CSRD-rapportage. Inmiddels weten we dat het start bij jezelf kennen, strategische keuzes maken en je er blijvend naar voegen. En als klap op de vuurpijl: het doel is niet ‘verslagleggen’ maar juist duurzaamheid je tweede bedrijfsnatuur laten zijn. Waardengedreven en impactvol werken is niet meer weg te denken. Graag delen we onze eigen stappen binnen ons werkproces en wat ons opviel tijdens de inventarisatie.

Keuzestress

Een CSRD-stappenplan begint met kiezen. Het omvat je grondslag, toezicht, beleid, maatregelen en je strategische doelen. Alsof je iets zwaars van de bovenste plank pakt en alles in de slipstream meekomt. De duurzaamheidsthema’s die je vastpakt, moet je rapporteren. Uiteindelijk is het belangrijkste doel van de CSRD de mate van transparantie en de consistentie van je duurzaamheidsprestaties verhogen. En kijkende naar het dubbele-materialiteitsprincipe zien we direct de impact op twee vlakken: de impact op milieu en maatschappij en de impact op financieel resultaat. Bij veel bedrijven zijn keuzes complex. Ze scheppen namelijk direct verplichtingen. En...de dubbele materialiteit maakt het niet makkelijker.

Lees hier waarom CSRD een kompas kan zijn voor investeerders.

Concreet en waardengedreven

Het is lastig als je nog niet volledig in lijn opereert met je belangrijkste bedrijfswaarden zodra je start met de CSRD. In ons geval was de van oudsher aanwezige waardengedrevenheid echt een voordeel. Ondernemen met heldere waarden is voor ieder bedrijf een goede steunpilaar als je begint met ingewikkelde duurzaamheidsrapportages. Eerder maakte je als bedrijf waarschijnlijk al keuzes over de impact van je bedrijfsvoering en zijn bepaalde vragen al ter tafel gekomen. De duurzame waardendrive van onze organisatie werkte in ons voordeel. We moesten expliciteren wat er impliciet aanwezig is. Veel komt direct uit de praktijk, dat betekent dat we moesten gaan specificeren wat we al jaren goed of niet goed doen. We ontdekten dat concrete en meetbare duurzaamheidsdoelen het beste werken. Liever minder, praktisch en waarheidsgetrouw dan breed en wollig. Dat helpt niet alleen bij de interne implementatie, maar maakt ook de in- en externe communicatie aangenaam en transparant. Daarnaast zijn diffuse doelstellingen voor een accountant amper te auditen.

Onze learning hier? Laat de doelstellingen je ruggengraat zijn, blijf als organisatie weg uit de containerthema’s. Zo blijft innovatie een containerbegrip zonder concrete, meetbare doelen. De kracht ligt in het vertalen naar specifieke, uitvoerbare acties. Bewijsvoering is essentieel om innovatie te laten landen. En ja.. natuurlijk is er altijd ruimte voor iteraties.

Samenvattend: duidelijke, meetbare en praktische duurzaamheidsdoelen zijn essentieel. Ze bieden niet alleen houvast bij de rapportage en communicatie, maar zorgen er ook voor dat je als bedrijf stevig in je schoenen staat.

We startten met een longlist en maakten deze steeds korter

We identificeerden de meest relevante duurzaamheidskwesties ten aanzien van de materialiteitsanalyse. Dat betekent, relevant voor onze organisatie en relevant voor de stakeholders.  Dit vormde de basis voor alle verdere rapportage en acties. Hier startte de materialiteitsanalyse waarbij we eerst een longlist opstelden en deze bespraken met betrokkenen. Op basis van uitgebreide, interne afstemming met diverse collega’s kwamen we bij Kersten uiteindelijk tot een goede shortlist. Deze lijst toetsten we aan de ‘nieuwe’ dubbele materialiteit die de impact- en financiële materialiteit omvat. Zo kwamen we tot de onderwerpen voor Kersten, waarover we in de toekomst graag willen gaan rapporteren.

Onze eigen assets binnen handbereik

Uit onze materialiteitsanalyse kwamen concrete zaken naar voren. Dat kwam mede doordat dat deze snel en efficiënt konden worden bekeken en aangepakt. We hebben inmiddels de focusgebieden vastgelegd: 

1. Veiligheid op alle vlakken, variërend van beroepsgebonden veiligheid tot een inclusieve, veilige werkcultuur.

2. Kwaliteit, van een duurzaam pand tot kwalitatief werk en langetermijnrelaties.

3. Toezicht, scherpe toezichthouders met oog voor diverse belangen: een OR en een RvC. Zo bouwen we aan een stevige governance-structuur binnen het bedrijf. 

4. Transparantie en duurzaamheid in de keten, zicht op onze circulariteit en een duurzame waardenketen, van afvalstromen op de bouw tot de papieren bekers in de bedrijfskantine tot de controle op kwalitatief en duurzaam onderaannemerschap. 

De ketenanalyse blijkt voor veel bedrijven een uitdaging door de omvang en diversiteit van hun partners en stakeholders. We keken zowel naar upstream als downstream. Upstream duurzaamheid betreft milieu- en sociale impact vóór het product het bedrijf bereikt, zoals verantwoorde inkoop en ethische arbeidsomstandigheden. Downstream gaat over impact na het verlaten van het bedrijf, zoals duurzaam productontwerp en energie-efficiënt transport. Beide stromen moeten ‘in tune’ zijn voor een effectieve duurzame waardeketen. Dat bleek een klusje. 

5. Stevig HR-beleid: We bekeken de volledige range van wat belang is voor onze mensen en hun welzijn, van inclusief werken, maatwerkafspraken tot professionele ontwikkeling. Hier zagen we overlap met kwaliteit en veiligheid op het gebied van opleiden en certificeren. 

Bovenstaande punten vormen nu een basis om onze processen te optimaliseren.

Laat de feiten spreken

Consistente gegevens zorgden er binnen Kersten voor dat we beter inzicht kregen in alle bovengenoemde processen. Start je als bedrijf net met je CSRD-rapportage? Begin dan met de aanleg van een betrouwbare en consistente dataverzameling. Parallel hieraan moet je -zoals eerder vermeld- duidelijk weten wie je bent en wat je wilt worden, omdat je KPI’s opstelt die later in het bestuursverslag terugkomen. Kersten hanteert nu zoveel mogelijk gestandaardiseerde methoden en tools om onze gegevens te verzamelen. Deze gegevens toetsen we regelmatig bij collega’s om te voorkomen dat er ‘holle’ rapportages ontstaan. Data moet kloppen, leven én een verhaal vertellen over de vooruitgang van je bedrijf.

Een netwerkorganisatie bekijkt de gehele linie: feedbackloop

Bij Kersten hebben we veel stakeholders in het proces betrokken. Natuurlijk is daar ook de koudwatervrees, de eerste liaisons vragen naar hun ervaringen met het bedrijf en ook de harde feiten opvragen, dat blijft spannend. Anderzijds is het gezond te leren van directe feedback en zijn transparantie en vertrouwen bepalend voor de opbouw van een langetermijnrelatie. Voor sommige bedrijven is het een reflex om zich direct extern te oriënteren maar goede inzichten en draagvlak rondom de CSRD-vereisten komen echt vanuit collega’s over de gehele linie. Zij spelen een sleutelrol in het behalen van de gestelde duurzaamheidsdoelen. Bewustzijn en betrokkenheid op de werkvloer zijn cruciaal. Bij Kersten merkten we al snel dat al deze stappen niet alleen bijdragen aan de CSRD-vereisten, maar ook bijdragen aan een veilige, kwalitatieve en veerkrachtige bedrijfsvoering.

Raamwerk na analyse

Nu we de waardeketen volledig inzichtelijk hebben, kunnen we een rapportageraamwerk opstellen waarin we de KPI’s, benchmarks, doelstellingen en vereiste datapunten vastleggen. Een transitierapport zal de voortgang meten en de benodigde data verzamelen. We zien het rapport als die ‘nudge’ voor wat er nog moet gebeuren. En dat porren zal niet stoppen. 

Om CSRD-compliant te blijven en de indicatoren te monitoren moet het transitierapport geëvalueerd en verbeterd worden. Uiteindelijk beginnen we dan met de officiële rapportage voor de CSRD.  

Het is een proces waarbinnen je je blijft afvragen ... waar knelt het? Duurzaamheid is geen afvinklijstje.