Ga naar hoofdinhoud

Gemeenten worstelen met taken warmtetransitie

Uit onderzoek van organisatie Natuur en Milieu blijkt dat de transitievisies voor warmte (TVW's) die gemeenten in 2021 moesten opstellen vooral bij kleine en middelgrote gemeenten onder de maat zijn. Natuur en Milieu heeft de TVW's van veertig verschillende gemeenten bekeken over het hele land en ze blijken niet concreet en ambitieus genoeg om de nationale ambities voor de warmtetransitie mogelijk te maken. Het Rijk moet ingrijpen is de conclusie. 

Geen duidelijkheid

De TVW's zijn in het leven geroepen om meer duidelijkheid te bieden voor burgers, bedrijven, netbeheerders en woningcorporaties over de plannen van een gemeente voor de transitie naar een aardgasvrije warmtevoorziening. In de praktijk valt dat echter tegen en verschilt het niveau sterk tussen verschillende gemeenten. De geanalyseerde transitievisies warmte hebben aanzienlijke verschillen in diepgang, ambitie en leesbaarheid. Oorzaak daarvan is dat er ook geen vast format voor gemeenten is aangeboden door het Rijk. Het gevolg is dat er een grote diversiteit bestaat in de TVW's. Aanbeveling vanuit Natuur en Milieu is dan ook om gemeenten ondersteunende kaders te bieden.  

 

Gebrek aan richting

Uit analyse blijkt onder meer dat achttien van de veertig gemeenten geen of onvoldoende plannen maakten om bij te dragen aan het doel om in 2030 voldoende aardgasvrije gebieden te realiseren. Naast bevindingen als deze, blijkt dat de TVW's op dit moment weinig houvast bieden voor bedrijven, energieleveranciers, netbeheerders en bewoners over wat hen in de komende jaren te wachten staat. Omdat gemeenten tussen nu en 2026 gaan schrijven aan hun warmteprogramma's – de verdere uitwerking van de TVW's – is het oplossen van deze belemmeringen cruciaal. Gemeenten zullen 2024 en 2025 benutten om deze programma's uit te werken, wat het belang van snel handelen onderstreept. 

 

Ondersteuning essentieel

De belangrijkste conclusie uit het rapport is dat aanvullende steun van het Rijk onmisbaar is. Vooral een gemakkelijk toegankelijke en structurele financiële ondersteuning is noodzakelijk. Aanvullende aanpassingen in wet- en regelgeving, zoals in de Wet Collectieve Warmtevoorziening en(WCW) nl Wet Gemeentelijke Infrastructuur Warmte (WGIW), helpen gemeenten verder bij de uitvoering van hun plannen. Vooral kleine en middelgrote gemeenten staan voor grote uitdagingen, omdat zij vaak onvoldoende uitvoeringscapaciteit hebben en hierin onvoldoende worden gesteund door het Rijk en andere gemeenten. 

 

Benieuwd hoe de verschillende gemeenten scoren, lees hier het rapport van Natuur en Milieu.